Relay (รีเลย์) คืออะไร? ทำงานอย่างไร?

Relay คืออุปกรณ์สวิตช์ไฟฟ้าที่ควบคุมการ “เปิด–ปิด” ของวงจรด้วยสัญญาณไฟฟ้าขนาดเล็ก
มีบทบาทสำคัญในระบบควบคุมไฟฟ้า, ตู้คอนโทรล, เครื่องจักรอุตสาหกรรม และระบบอัตโนมัติ

หลักการทำงานของ Relay

รีเลย์แบบทั่วไปประกอบด้วย 2 ส่วนหลัก:

1) Coil (คอยล์)

เมื่อมีไฟจ่ายเข้าคอยล์ (เช่น 24VDC, 220VAC) จะสร้างสนามแม่เหล็กเพื่อดึงชุดหน้าสัมผัสให้เปลี่ยนสถานะ

2) Contact (หน้าสัมผัส)

เป็นส่วนที่ใช้ควบคุมอุปกรณ์อื่น เช่น มอเตอร์, หลอดไฟ, Buzzer

  • NO (Normally Open) – ปกติเปิด, จะปิดเมื่อคอยล์ทำงาน
  • NC (Normally Closed) – ปกติปิด, จะเปิดเมื่อคอยล์ทำงาน
  • COM (Common) – จุดรวมของหน้าสัมผัส

ผลลัพธ์: สัญญาณควบคุมเล็ก ๆ → สั่งเปิด/ปิดโหลดที่กระแสสูงกว่าได้

How Electrical Relays Work

ทำไมต้องใช้ Relay?

เพราะรีเลย์ช่วยให้ระบบควบคุม ปลอดภัย, ยืดหยุ่น, และทนทานกว่า

✔️ 1. แยกวงจรควบคุมและวงจรกำลัง

เช่น PLC Output ไม่ต้องรับโหลดใหญ่โดยตรง

✔️ 2. เพิ่มจำนวนหน้าสัมผัส

ใช้กระจายสัญญาณออกไปหลายจุด เช่น สั่งงาน Lamp, Alarm, และ Interlock พร้อมกัน

✔️ 3. ป้องกันอุปกรณ์แพง ๆ (เช่น PLC)

ลดความเสี่ยงจากโหลดกระชาก คอยล์รั่ว หรือแรงดันย้อนกลับ

✔️ 4. ใช้ทำ Logic Control ง่าย ๆ

เช่น

  • การ Interlock ปั๊ม
  • การสลับปั๊ม
  • การควบคุมลำดับการทำงาน
  • การป้องกันระบบซ้อนคำสั่ง

ประเภทของ Relay ที่พบบ่อย

1. General Purpose Relay (รีเลย์ทั่วไป)

ใช้ในตู้คอนโทรลทั่วไป เช่น Omron MY4N, Schneider RXM

2. Interface Relay

ขนาดเล็ก, ใช้ต่อกับ PLC/Control Output

3. Solid State Relay (SSR)

ไม่มีหน้าสัมผัส, ทนแรงสั่นสะเทือน, สวิตช์รวดเร็ว
เหมาะกับงาน Heater หรือสั่งโหลดเปิด/ปิดเร็ว

4. Overload Relay

ใช้คู่กับคอนแทคเตอร์เพื่อป้องกันมอเตอร์

ตัวอย่างการใช้งานในตู้คอนโทรล

  • PLC สั่ง Relay → Relay สั่ง Motor/Valve/Lamp
  • ระบบปั๊มน้ำ (Duty/Standby) ใช้ Relay ทำ Interlock
  • ระบบ Alarm ใช้ Relay เชื่อมต่อ Buzzer/Beacon
  • ระบบ Safety ใช้ NC Relay เพื่อหยุดฉุกเฉิน

📌 ข้อควรระวังในการเลือก Relay

  • แรงดันคอยล์ต้องตรงระบบ (24VDC, 220VAC)
  • ค่ากระแสหน้าสัมผัสต้องพอสำหรับโหลด
  • ควรมี Surge Diode ในรีเลย์คอยล์ DC เพื่อลดแรงดันย้อนกลับ
  • เลือกฐาน (Socket) ให้ตรงรุ่น
  • แบรนด์มาตรฐาน เช่น Omron, Schneider, Finder, Panasonic

Contact :

Tel,
02-235-4370(THAI)
81-6-6885-0330(JAPAN)

E-Mail,
mactes1_thailand@hotmail.com(THAI)
sadao.matsui1@actes-e.co.jp(JAPAN)

เราคำนึงถึงประสิทธิภาพ ความปลอดภัย และความคุ้มค่าของลูกค้าเป็นหลัก พร้อมออกแบบและผลิตตู้ควบคุมไฟฟ้าที่ตรงตามความต้องการของลูกค้าอย่างแท้จริง

Scroll to Top